Een kritische lezer heeft vast weleens een spelfout in ons lesmateriaal ontdekt. Dat is grammaticaal slordig, zeker wanneer je als beelddenker je tekst meermaals hebt nagelezen. Foutjes, net even buiten de regels, onverklaarbaar gedrag of het ontstaan van een plotselinge belangstelling voor iets, het zijn van die typische kenmerken die kunnen ontstaan bij dementie. Atie van Lieshoud beschrijft in haar boek ‘Dat dingetje waar jij van houdt’ met zachtheid en met humor over haar man Pieter, die opeens een obsessievelijke belangstelling ontwikkelt voor het verzamelen van kranten en folders. In het huis ontstaan steeds meer stapels oud papier. Pieter is net 55 jaar wanneer bij hem Fronto Temporale Dementie wordt geconstateerd.
Bestaat er in de beleving van iemand met dementie een onvoltooid tegenwoordige tijd? Hoe zou het zijn om de achteruitgang te beseffen in het heden? Is de onvoltooid verledentijd, in de beleving van de persoon met dementie, juist niet de enige zekerheid? Hoe krankzinnig moet het zijn, om iemand te horen vertellen, dat je niet naar huis kunt. Sterker nog, dat deze persoon je vertelt, dat hij met je getrouwd is, terwijl jij je vader en moeder zoekt. Hoe halen ze het in hun hoofd, terwijl je zo ongerust bent omdat je voor de kinderen moet zorgen en voor een gesloten deur staat, te vragen of je gezellig een kopje koffie met de anderen komt drinken? Wie is er hier nou gek geworden? Jij lijkt wel dement…
Hoe fascinerend is het toch om te proberen aan te sluiten bij de beleving en gevoelens van iemand, die de wereld anders ervaart. Liefdevol de ander te volgen. Je niet druk te maken wanneer iets niet meer lukt of anders gaat dan verwacht. Of zoals Ati het treffend omschrijft: “Het is een ontdekkingstocht van liefde die zich ‘voegt’ naar de veranderingen, een poging om hoe dan ook steeds te omarmen wat er nog wél is en de relatie inhoud te blijven geven”. Want de kwetsbare mens met dementie, ervaart de omgeving anders, maakt zich niet druk over wereldproblematiek, laat staan over een spelfout.
mensbeeld ©